Βλεφαροπλαστική
Η περιοχή γύρω από τα μάτια είναι ο πιο «ειλικρινής» αφηγητής της ηλικίας μας. Το δέρμα είναι το λεπτότερο του προσώπου, οι υποκείμενοι μύες και οι σύνδεσμοι καταπονούνται από χιλιάδες εκφράσεις ημερησίως, ενώ το λίπος που στηρίζει τα βλέφαρα μετατοπίζεται σταδιακά προς τα εμπρός. Στο φόντο της γονιδιακής προδιάθεσης, της φωτογήρανσης, του καπνίσματος και του άγχους, το αποτέλεσμα είναι γνώριμο: πτώση στα άνω βλέφαρα που «σκεπάζει» τη φυσική πτυχή, περίσσεια λίπους και σκιάσεις στα κάτω βλέφαρα, λεπτές και βαθύτερες ρυτίδες, αίσθηση βάρους και κόπωσης – ακόμη κι όταν κοιμόμαστε καλά. Η βλεφαροπλαστική, δηλαδή η χειρουργική αναμόρφωση άνω και/ή κάτω βλεφάρων, είναι σήμερα η πιο αποτελεσματική και προβλέψιμη μέθοδος για να αποκαταστήσουμε την περιοχή με τρόπο διακριτικό και λειτουργικά ωφέλιμο, χωρίς να αλλοιώσουμε το βλέμμα.
Επιπτώσεις στα βλέφαρα με την πάροδο του χρόνου
Με την πάροδο του χρόνου το κολλαγόνο και η ελαστίνη του δέρματος μειώνονται, ο σφιγκτήρας μυς του βλεφάρου χαλαρώνει, οι συνδετικοί ιστοί χάνουν μέρος της στήριξής τους και τα εν τω βάθει διαμερίσματα λίπους προβάλλουν προς τα εμπρός. Στο άνω βλέφαρο αυτό εκδηλώνεται ως πλεονάζον δέρμα που διπλώνει πάνω στην πτυχή και μερικές φορές περιορίζει την άνω–πλάγια όραση. Στο κάτω βλέφαρο, τα τρία λιπώδη διαμερίσματα γίνονται ορατές «σακούλες», η μετάβαση προς το μάγουλο βαθαίνει και σκιάζει (tear trough), ενώ η επιδερμίδα λεπταίνει και κάνει λεπτές ακτινωτές ρυτίδες.
Τι είναι η βλεφαροπλαστική;
Η βλεφαροπλαστική είναι μια χειρουργική επέμβαση ακριβείας η οποία αποσκοπεί στην αφαίρεση όσης περίσσειας δέρματος πραγματικά χρειάζεται και στην αναδιανομή του λίπους ώστε να σβήσουν οι προπέτειες και οι σκιάσεις. Η επέμβαση επίσης βελτιώνει τη στήριξη του βλεφάρου όταν υπάρχει χαλάρωση και αποκαταθιστά την ομαλή, φυσική καμπύλη από το βλέφαρο προς το μάγουλο, αναφέρει ο Πλαστικός Χειρουργός Δρ. Αριστομένης Γιαννόπουλος.
Κατάλληλοι/ες υποψήφιοι για βλεφαροπλαστική
Κατάλληλοι/ες υποψήφιοι για την επέμβαση είναι άτομα σε καλή γενική υγεία με ρεαλιστικές προσδοκίες, που παρουσιάζουν πτώση άνω βλεφάρων, επίμονες σακούλες και σκιάσεις στα κάτω, ή δυσμορφίες κληρονομικές που δεν υποχωρούν με ξεκούραση. Σε πολλούς/ές η βλεφαροπλαστική έχει και λειτουργικό χαρακτήρα, όταν το χαλαρό δέρμα περιορίζει το οπτικό πεδίο. Προϋπάρχουσες παθήσεις όπως ανεξέλεγκτη υπέρταση, διαβήτης με κακή ρύθμιση, σοβαρή ξηροφθαλμία, διαταραχές πήξης ή ενεργή οφθαλμική φλεγμονή χρειάζονται πρώτα σταθεροποίηση. Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων επούλωσης· η διακοπή του βελτιώνει θεαματικά την ασφάλεια της επέμβασης και την ποιότητα των ουλών.
Η προεγχειρητική αξιολόγηση που κάνει τη διαφορά
Η διαδικασία αρχίζει με λήψη λεπτομερούς ιστορικού, κλινική εξέταση σε καθιστή θέση, προτυποποίηση με φωτογραφίες και, όπου χρειάζεται, οφθαλμολογική εκτίμηση. Συζητούνται στόχοι και προτιμήσεις, αναλύονται οι επιλογές, καθορίζονται οι λεπτομέρειες της επέμβασης. Διακόπτονται φάρμακα/συμπληρώματα με αντιπηκτική δράση μετά από συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό, και σχεδιάζονται πρακτικά θέματα (μετακίνηση, βοήθεια τις πρώτες ημέρες, μέσα ψύξης, τεχνητά δάκρυα, γυαλιά ηλίου, αντηλιακό).
Διαδικασία επέμβασης
Την ημέρα της επέμβασης o χειρουργός χαράσσει προσεκτικά με τον ασθενή όρθιο τις γραμμές δέρματος που θα αφαιρεθούν. Για τα άνω βλέφαρα, η αναισθησία είναι συνήθως τοπική, ενώ για τα κάτω βλέφαρα ή συνδυασμούς προτιμάται τοπική αναισθησία με μέθη, ώστε η εμπειρία να είναι απολύτως άνετη. Οι τομές τοποθετούνται στρατηγικά: στο άνω βλέφαρο μέσα στην φυσική πτυχή για να «κρύβονται» όταν το μάτι ανοίγει, στο κάτω βλέφαρο ακριβώς κάτω από τις βλεφαρίδες ή εσωτερικά στο βλεννογόνο όταν δεν χρειάζεται αφαίρεση δέρματος. Η φιλοσοφία δεν είναι να αφαιρεθεί το λίπος, αλλά να μετακινηθεί εκεί όπου λείπει, γεμίζοντας την αύλακα που σκιάζει και εξομαλύνοντας τη μετάβαση στο μάγουλο. Όταν υπάρχει χαλάρωση στο έξω κανθό ή τάση εκστροφής, εφαρμόζεται διακριτική εσωτερική στήριξη για σταθερότερο και ασφαλέστερο περίγραμμα. Η συρραφή των τομών γίνεται με λεπτά ράμματα ακριβείας. Οι ασθενείς λαμβάνουν εξιτήριο την ίδια ημέρα με προστατευτική αλοιφή και απλές οδηγίες.
Πορεία ανάρρωσης μετά από βλεφαροπλαστική
Οι πρώτες 48 ώρες χαρακτηρίζονται από ήπιο–μέτριο οίδημα και μελανιές που υποχωρούν γρήγορα με ψυχρά επιθέματα, ανύψωση κεφαλής και συμμόρφωση στις οδηγίες. Το αίσθημα είναι περισσότερο «σφίξιμο» ή ξηρότητα παρά πόνος, και ελέγχεται με απλά παυσίπονα και τεχνητά δάκρυα. Την 4η–7η ημέρα αφαιρούνται τα ράμματα, ενώ η εμφάνιση είναι ήδη αρκετά καλή. Η επιστροφή σε εργασία γραφείου γίνεται συνήθως μέσα σε 5–10 ημέρες (νωρίτερα αν έχει πραγματοποιηθεί άνω βλεφαροπλαστική μόνο), ενώ η έντονη άσκηση, τα βάρη και οι απότομες αυξομειώσεις πίεσης αποφεύγονται για περίπου δύο εβδομάδες. Φακοί επαφής συνιστάται να επανέλθουν μετά από 1–2 εβδομάδες, ενώ τα γυαλιά επιτρέπονται άμεσα. Η προσεκτική αντηλιακή προστασία και τα γυαλιά ηλίου είναι καθοριστικά για τη σωστή επούλωση των ουλών. Η «ωρίμανση» του αποτελέσματος συνεχίζεται μέχρι τον 3ο–4ο μήνα, όταν οι ιστοί μαλακώνουν πλήρως και οι ουλές γίνονται σχεδόν αόρατες· στα κάτω βλέφαρα, ειδικά όταν συνδυάζεται υποστήριξη, ο εξευγενισμός μπορεί να συνεχιστεί έως και 6 μήνες.
Αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα μετά τη βλεφαροπλαστική
Το άνω βλέφαρο αποκτά ξανά καθαρή πτυχή και ελαφρύτητα, το βλέμμα «ανοίγει» και φαίνεται ξεκούραστο χωρίς υπερβολές. Στα κάτω βλέφαρα μειώνονται οι προπέτειες λίπους, εξαφανίζονται οι έντονες σκιάσεις, και η ένωση με το μάγουλο γίνεται πιο ομαλή, νεανική. Σε όσους/όσες είχαν λειτουργικό περιορισμό οπτικού πεδίου, η καθημερινότητα βελτιώνεται εντυπωσιακά.
Διάρκεια αποτελεσμάτων βλεφαροπλαστικής
Τα αποτελέσματα της βλεφαροπλαστικής είναι μακροχρόνια. Στο άνω βλέφαρο συχνά καταπολεμάται οριστικά η περίσσεια δέρματος, ενώ στο κάτω η βελτίωση διατηρείται για χρόνια, με την αναμενόμενη φυσική γήρανση να συνεχίζεται από αισθητικά καλύτερη αφετηρία. Η διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής, η πειθαρχία ως προς τη συστηματική εφαρμογή αντηλιακού και η αποχή από το κάπνισμα μεγιστοποιούν τη διάρκεια των αποτελεσμάτων.
Ασφάλεια, κίνδυνοι και πώς τους ελαχιστοποιούμε
Οι επιπλοκές είναι σπάνιες όταν σεβόμαστε την ανατομία, επιλέγουμε σωστά τους υποψηφίους και χειρουργούμε σε οργανωμένο περιβάλλον. Στις πιθανές επιπλοκές συγκαταλέγονται:
- αιμάτωμα που αντιμετωπίζεται άμεσα
- λοίμωξη που προλαμβάνεται με καθαριότητα και στοχευμένη προφύλαξη
- παρατεταμένο οίδημα ή εκχυμώσεις σε ευαίσθητους ιστούς
- ερεθισμός/ξηροφθαλμία που βελτιώνονται με κολλύρια
- παροδική υπαισθησία ή αίσθημα «τραβήγματος»
- σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μια τάση εκστροφής του κάτω βλεφάρου που περιορίζεται προεγχειρητικά με σωστό έλεγχο τόνου και διεγχειρητικά με εσωτερική στήριξη.
Ο αυστηρός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης, η διακοπή του καπνίσματος και η σωστή διαχείριση αντιπηκτικών μειώνουν σημαντικά τα ρίσκα.
Συνδυασμοί που βελτιστοποιούν το αποτέλεσμα
Συχνά, η άνω βλεφαροπλαστική συνδυάζεται με διακριτική ανόρθωση φρυδιών όταν το μέτωπο έχει χαλαρώσει και «σπρώχνει» το δέρμα προς τα κάτω όπως και με ponytail lift. Η κάτω βλεφαροπλαστική συνδυάζεται εξαιρετικά με λιπομεταφορά μικρού όγκου για σβήσιμο των υποκόγχιων κοιλοτήτων και με ήπια επιφανειακή αναζωογόνηση της επιδερμίδας (peels/laser) σε δεύτερο χρόνο για τις πολύ λεπτές ρυτίδες. Σε ολιστικά σχέδια ανανέωσης, συνδυάζεται με facelift ή mini facelift, πάντα με προτεραιότητα στην επάρκεια και την ασφάλεια.
Συχνές ερωτήσεις σχετικά με την βλεφαροπλαστική
1. Θα πονάω;
Οι περισσότεροι/ες περιγράφουν ήπια ενόχληση, αίσθημα τάσης και ξηρότητα τις πρώτες ημέρες. Κοινά παυσίπονα και τεχνητά δάκρυα επαρκούν. Ο έντονος πόνος δεν είναι αναμενόμενος και αν εμφανιστεί αξιολογείται άμεσα.
2. Θα φαίνονται οι ουλές μετά τη βλεφαροπλαστική;
Οι τομές πραγματοποιούνται σε φυσικές πτυχές: στο άνω βλέφαρο «κρύβονται» μέσα στην πτυχή του βλεφάρου, στο κάτω εφάπτονται στις βλεφαρίδες ή τοποθετούνται εσωτερικά. Μετά την ωρίμανση γίνονται δυσδιάκριτες.
3. Πότε επιστρέφω στην εργασία;
Συνήθως σε 5–10 ημέρες, συχνά νωρίτερα αν έχει πραγματοποιηθεί άνω βλεφαροπλαστική μόνο.
4. Πότε μπορώ να φορέσω φακούς επαφής μετά τη βλεφαροπλαστική;
Αποφύγετε φακούς για 1–2 εβδομάδες. Γυαλιά χρησιμοποιούνται άμεσα. Το μακιγιάζ βλεφαρίδων επιτρέπεται συνήθως μετά την αφαίρεση ραμμάτων και την υποχώρηση του ερεθισμού.
5. Η βλεφαροπλαστική διαρκεί για πάντα;
Η διόρθωση της περίσσειας δέρματος στο άνω βλέφαρο είναι συχνά μακράς διάρκειας. Στο κάτω βλέφαρο, η ανακατανομή λίπους και η στήριξη προσφέρουν πολυετή βελτίωση. Η φυσική γήρανση συνεχίζεται, αλλά ξεκινάτε από καλύτερη «βάση».
6. Έχω θυρεοειδή και «φουσκώματα». Μπορώ να χειρουργηθώ;
Ναι, αφού σταθεροποιηθεί η νόσος και γίνει εξειδικευμένος σχεδιασμός. Συχνά απαιτούνται προσαρμογές τεχνικής και στενή συνεργασία με οφθαλμίατρο.
7. Μπορώ να κάνω βλεφαροπλαστική με laser;
Τα laser λειαίνουν επιφανειακά ρυτίδες και βελτιώνουν υφή–τόνο. Δεν αντικαθιστούν τη χειρουργική διόρθωση περίσσειας δέρματος/λίπους και στήριξης. Χρησιμοποιούνται ως συμπλήρωμα, όχι ως υποκατάστατο.
8. Χρειάζεται νοσηλεία;
Συνήθως όχι. Η επέμβαση είναι ημερήσια. Σε εκτεταμένους συνδυασμούς ή εάν το επιθυμείτε, μπορεί να συστηθεί μία διανυκτέρευση.
9. Πότε θα δω το «τελικό» αποτέλεσμα;
Η μεγάλη διαφορά φαίνεται από την πρώτη εβδομάδα. Το τελικό αποτέλεσμα ολοκληρώνεται συνήθως σε 3–4 μήνες.
Γενικά, η βλεφαροπλαστική γυρίζει το ρολόι πολλά χρόνια πίσω στην περιοχή των ματιών. Όταν σχεδιάζεται εξατομικευμένα, εκτελείται με προσοχή και συνοδεύεται από σωστή προετοιμασία και φροντίδα, προσφέρει φυσικό αποτέλεσμα με διάρκεια, βελτιώνει –όπου χρειάζεται– και τη λειτουργική όραση, και ενισχύει ουσιαστικά την αυτοπεποίθηση.